Ar y wefan mae gwybodaeth am ddinas Bangor, beth sy’n digwydd yma a hefyd peth o’i chefndir a’i hanes. Mae cysylltiad yma i wybodaeth am y Stryd Fawr, i’r gwahanol atyniadau yn ardal Bangor ac i ddigwyddiadau sy’n cymryd lle yn y Ddinas yn y dyfodol agos. Cewch hefyd ddysgu am Gyngor Dinas Bangor a pha wasnaethau y mae’n ei ddarparu i’r gymuned. Mae amserlen i’r Cyngor a’i Bwyllgorau a chofnodion y cyfarfodydd hynny.
Hwb Dinas Bangor
Mae’r Hwb yn agored i bawb ac yn fan diogel lle gallwch gael cymorth a chyngor ar ystod eang o faterion cymdeithasol a lles.
Darganfod mwy
Prosiect Trawsnewid Bangor
Trawsnewid Bangor
Gyfeillgarwch Gefeillio Dinas
Darganfod mwy
16 Mehefin 2025
Mae gwasanaeth cymunedol rhyfeddol wrthi’n dawel yn trawsnewid bywydau yng nghanol dinas yng Ngogledd Cymru. Mae Hwb Dinas Bangor yn fenter gydweithredol dan arweiniad Cyngor Dinas Bangor, ochr yn ochr â phartneriaid yn y sector gwirfoddol a grwpiau cymunedol lleol, sy’n cynnig cefnogaeth iechyd, lles a chymdeithasol hanfodol i drigolion mewn amgylchedd tosturiol a chroesawgar.
Gydga ethos cryf o gynhwysiant a grymuso, mae Hwb Dinas Bangor yn gweithredu fel achubiaeth i unigolion a theuluoedd sy'n wynebu amrywiaeth o heriau. P'un a yw rhywun yn cael trafferth gydag ansicrwydd bwyd, ansefydlogrwydd tai, problemau iechyd meddwl, neu'n syml yn chwilio am arweiniad, mae'r Hwb yn darparu lle cefnogol i ddod o hyd i gymorth go iawn.
Dywedodd Lisa Goodier, Pennaeth Partneriaethau a Thrawsnewid, Cyngor Dinas Bangor:
“Mae Hwb Dinas Bangor yn adlewyrchu’r hyn sy’n bosibl pan ddaw cymuned ynghyd i ofalu am ei gilydd. Rydym yn falch o gefnogi lle sy’n cynnig urddas, cefnogaeth a gobaith i’r rhai sydd ei angen fwyaf.”
Canolfan o Gymorth a Chyfle
Drwy rwydwaith o bartneriaid cyflenwi dibynadwy, mae'r Hwb yn cynnig ystod eang o wasanaethau, gan gynnwys:
Mae'r gefnogaeth eang hon yn sicrhau y gall pawb, o deuluoedd ifanc i drigolion oedrannus, gael mynediad at y cymorth sydd ei angen arnynt o dan un to.
Lle i'r Gymuned
Yn ogystal â gwasanaethau cymorth, mae Hwb Dinas Bangor hefyd yn lle i gysylltu. Gall grwpiau a sefydliadau lleol archebu ystafelloedd cyfarfod neu gynnal clybiau mewn lleoliad croesawgar sydd â sgriniau mawr, cysylltedd gliniaduron, a Wi-Fi am ddim, gan wneud y gofod yn lleoliad delfrydol ar gyfer cyfarfodydd wyneb yn wyneb neu rithwir.
Gellir llogi’r lle yn rhad ac am ddim, ac felly dileu rhwystrau rhwng sefydliadau a thrigolion.
Mae’r Hwb wedi'i leoli yn hen adeilad Caffi Hafan, sy'n eiddo i Gyngor Dinas Bangor.
Cymorth Hawdd ei gael mewn Cyfyngder
Mae Hwb Dinas Bangor yn cynrychioli grym cydweithio cymunedol, gan ddod â gwasanaethau, adnoddau a thrugaredd ynghyd i wneud gwahaniaeth ystyrlon. P'un a oes angen help llaw arnoch neu eisiau cymryd rhan, mae'r Hwb yma i chi.
Mae cael cymorth yn syml ac yn hygyrch:
Galwch heibio yn ystod oriau agor: Dydd Llun–Dydd Gwener, 9.30 am - 4 pm
Hunan-gyfeirio neu gyfeirio eraill drwy e-bost: hwb.hub@bangorcitycouncil.com
Ffoniwch: 01248 352421 yn ystod oriau swyddfa neu gadewch neges unrhyw bryd
Eisiau rhoi yn ôl?
Mae Hwb Dinas Bangor yn chwilio am bobl angerddol, sy'n awyddus i ymuno â'u tîm o wirfoddolwyr. P'un a allwch chi sbario ychydig oriau'r wythnos neu fwy, mae lle i chi yn yr Hwb.
O helpu trigolion lleol i lywio gwasanaethau i gefnogi digwyddiadau, cynnig wyneb cyfeillgar a bod yn rhywun i siarad ag ef, gwirfoddolwyr yw calon Hwb Dinas Bangor.
Mae gwirfoddoli yn yr Hwb yn gyfle i wneud gwahaniaeth go iawn, cwrdd â phobl anhygoel, ac ennill sgiliau gwerthfawr, a hynny i gyd wrth gefnogi eich cymuned leol.
Yn barod i gymryd rhan? Cysylltwch â hwb.hub@bangorcitycouncil.com neu ffoniwch 01248 352421.
Llun yn dangos: Carwyn Davies Swyddog Gweinyddol, Lisa Goodier Pennaeth Partneriaethau a Thrawsnewid a Dr Martin Hanks Cyfarwyddwr Dinas, Cyngor Dinas Bangor.
30 Mai 2025
Roedd canol dinas Bangor yn fôr o faneri a llawenydd wrth i filoedd o drigolion ac ymwelwyr sefyll o’r naill ben i’r llall i’r strydoedd i weld parêd milwrol mawreddog, a oedd yn un o uchafbwyntiau dathliadau’r ddinas yn 1,500 oed.
Daeth y digwyddiad â’r lluoedd arfog, cyn-filwyr, cadetiaid a grwpiau cymunedol ynghyd, i greu arddangosiad bywiog o falchder dinesig a threftadaeth.
Yn cael ei arwain yn falch gan Shenkin IV, sef yr afr eiconig sy’n fasgot Bataliwn 1af y Cymry Brenhinol, roedd y parêd yn arddangos sioe drawiadol o unedau catrodol. Yn cymryd rhan, cafwyd milwyr o’r Cymry Brenhinol, y Gwarchodlu Cymreig, RAF y Fali, a milwyr wrth gefn meddygol Sgwadron 106. Yn ymuno â nhw, cafwyd Band y Fyddin Brydeinig o Gatraeth, a gyflwynodd berfformiad cynhyrfus wrth i’r parêd orymdeithio drwy strydoedd Bangor.
Yn ychwanegol at hynny, roedd nifer o gyn-filwyr a dros 100 o gadetiaid, yr oedd rhai ohonynt wedi teithio o mor bell â Birkenhead a De Swydd Amwythig, wedi cymryd rhan yn yr orymdaith drawiadol, gan ddangos cefnogaeth eang i’r garreg filltir hon yn hanes y ddinas.
Mynegodd Dr Martin Hanks, Cyfarwyddwr Dinas Bangor, ei ddiolch i’r gymuned: “Roeddem yn teimlo gwefr o weld y dorf anhygoel ar gyfer y parêd milwrol. Roedd yn fodd pwerus i’n hatgoffa o ysbryd parhaus Bangor, ynghyd â’r balchder a rennir gan bawb ohonom yn hanes rhyfeddol ein dinas. Diolch i bawb a ddaeth i gefnogi’r digwyddiad hwn.”
“Dyma ddim ond un o sawl digwyddiad sydd wedi’u cynllunio i’w cynnal drwy gydol 2025, i nodi ein pen blwydd yn 1,500. Rydym yn annog pawb i ymuno â ni yn y misoedd i ddod, wrth i ni barhau i ddathlu treftadaeth gyfoethog a chymuned fywiog Bangor.”
Mae’r parêd yn rhan o raglen o ddigwyddiadau dros gyfnod o flwyddyn, a drefnwyd gan Gyngor Dinas Bangor mewn cydweithrediad â sefydliadau, ysgolion a grwpiau cymunedol lleol. Ymhlith yr uchafbwyntiau y mae Gŵyl Haf Bangor, Gŵyl Hanes, perfformiadau artistig, ynghyd ag arddangosiad tân gwyllt ysblennydd, y cynlluniwyd bob un ohonynt i anrhydeddu gorffennol, presennol, a dyfodol y ddinas.
Am ragor o wybodaeth ynghylch digwyddiadau i ddod a sut i chwarae rhan, ymwelwch â gwefan Cyngor Dinas Bangor, neu dilynwch dudalen Bangor 1500 ar sianelau’r cyfryngau cymdeithasol.
bangorcitycouncil.com/Digwyddiadau
facebook.com/profile.php?id=6156817363...
Am ragor o wybodaeth cysylltwch a Lyn Parry yng Nghyngor Dinas Bangor ar 01248 564168.
Am unrhyw ymholiadau gan y cyfryngau, cysylltwch a Medi Parry-williams ar 07464097587.
Mae Cyngor Dinas Bangor yn falch o gyhoeddi mai’r Cynghorydd Medwyn Hughes fydd Maer newydd Bangor yn dilyn y seremoni swyddogol i Urddo’r Maer a gynhaliwyd nos Lun, 12 Mai. Mae’r Cynghorydd Hughes yn olynu’r Cynghorydd Gareth Parry, sydd wedi gwasanaethu’n ymroddedig dros y flwyddyn ddiwethaf.
Mae'r Cynghorydd Hughes, a oedd gynt yn Ddirprwy Faer, yn dod â chyfoeth o brofiad i'r swydd, yn cynnwys ei gyfnod fel cyn Gadeirydd Cyngor Gwynedd. Disgwylir i'w ymrwymiad hirhoedlog i wasanaeth cyhoeddus a datblygu cymunedol siapio ei flwyddyn yn y swydd.
Wrth fyfrio ar ei dymor yn y swydd, dywedodd y Cynghorydd Gareth Parry: “Mae wedi bod yn anrhydedd enfawr gwasanaethu pobl Bangor fel Maer. Rwy’n falch o’r hyn rydym wedi’i gyflawni gyda’n gilydd fel cymuned dros y flwyddyn ddiwethaf, a dymunaf bob llwyddiant i’r Cynghorydd Hughes wrth iddo ymgymryd â’r rôl bwysig hon.”
Wrth dderbyn y swydd, dywedodd y Cynghorydd Medwyn Hughes: “Mae’n anrhydedd fawr i mi gael fy ethol yn Faer Bangor. Mae’n fraint cynrychioli dinas mor fywiog a hanesyddol. Edrychaf ymlaen at gydweithio’n agos â chynghorwyr, trigolion a mudiadau cymunedol i barhau i adeiladu dyfodol disglair i Fangor.”
Mae eleni o arwyddocâd arbennig i'r ddinas, wrth i Fangor ddathlu 1,500 mlynedd ers ei sefydlu. Mae'r rhaglen o ddigwyddiadau sy'n para blwyddyn yn nodi carreg filltir bwysig yn hanes y ddinas, wrth ddod â chymunedau ynghyd i anrhydeddu treftadaeth gyfoethog ac ysbryd parhaol Bangor. Fel Maer, bydd y Cynghorydd Hughes yn chwarae rhan allweddol yn arwain a chefnogi'r dathliadau hyn.
Mynychwyd seremoni Urddo’r Maer, traddodiad ffurfiol yn y calendr dinesig, gan gynghorwyr, arweinwyr lleol, a chynrychiolwyr o’r gymuned. Roedd yn nodi trawsnewid llyfn mewn arweinyddiaeth ac yn cadarnhau ymrwymiad parhaus y Cyngor i ymgysylltu dinesig a chynnydd lleol.
Mae Diwrnod Teuluol Llawn Hwyl ar Bier Hoff Bangor wedi'i gynllunio ar gyfer dydd Sul, 18 Mai
Ymunwch â'r dathliadau ddydd Sul, 18 Mai, wrth i Bier Garth eiconig Bangor nodi ei ben-blwydd yn 129 oed gyda dathliad cymunedol bywiog o 12pm i 5pm. Mae'r digwyddiad yn addo rhywbeth i bawb, gyda cherddoriaeth fyw, stondinau bwyd a diod lleol blasus, ac adloniant cyffrous i blant, a'r cyfan yn digwydd yn erbyn cefndir godidog Afon Menai.
Mae amserlen y dydd fel a ganlyn:
12pm: Croeso cynnes
12.10pm – 12.40pm: Band pres Porthaethwy
12.50pm – 1.20pm: Grwp Wcráin
1.30pm – 1.50pm: Academi West End
2pm – 2.20pm: Wynne Roberts – yr Elvis Cymreig, a Dawnswyr Kerala
2.30pm – 3pm: Encor
3.10pm – 3.30pm: Band Ukelele Aloha
3.40pm – 4.20pm: Zoe a Nidd (o Whole of the Moon)
4.30pm – 4.45pm: Karen Ann
4.45pm tan y diwedd Wynne Roberts – Yr Elvis Cymreig
Agorwyd Pier y Garth yn wreiddiol ar 14 Mai 1896, ac mae wedi goroesi trwy’r blynyddoedd ac yn parhau i fod yn un o dirnodau mwyaf annwyl Bangor. Yn dilyn gwaith adnewyddu helaeth yn y 1980au, dechreuodd prosiect adfer gwerth £1 miliwn ym mis Awst 2017 i sicrhau dyfodol y pier am flynyddoedd lawer i ddod. Wedi'i ariannu gan Gyngor Dinas Bangor, roedd y prosiect yn cynnwys cryfhau'r strwythur ac ychwanegu canllawiau newydd ar ddec y pier. Diolch i gefnogaeth y gymuned, mae'r pier bellach yn fwy prysur nag erioed, yn denu dros 128,000 o ymwelwyr yn 2024 yn unig. Yn 2022, enillodd wobr Pier y Flwyddyn gyda balchder.
Mae'r golygfeydd o Bier y Garth yn un o’i wir uchafbwyntiau. Wrth i chi grwydro ar hyd ei 1,500 troedfedd, cewch weld panoramâu ysgubol ar draws Afon Menai, gyda mynyddoedd Eryri yn codi yn y pellter ar un ochr ac arfordiroedd Ynys Môn yn ymestyn o’ch blaen ar yr ochr arall.
Ar ddiwrnodau clir, gallwch weld Castell Penrhyn, cychod hwylio yn mynd gyda’r llif, a hyd yn oed cipolwg ar Ynys Seiriol. Mae'r machlud yma'n arbennig o syfrdanol, yn taflu golau euraidd ar draws y dwr a throi'r pier yn un o'r mannau mwyaf ffotogenig yng Ngogledd Cymru.
Y tu ôl i'r llenni, mae Ffrindiau Pier Garth Bangor, elusen a sefydlwyd yn 2022, wedi bod yn allweddol yn adfywiad y pier. Gyda thîm ymroddedig o dros 70 o wirfoddolwyr, maen nhw'n rheoli'r ciosg mynediad a'r siop anrhegion a hynny’n hyrwyddo ymdeimlad cryf o stiwardiaeth gymunedol.
Dywedodd Avril Wayte, Cadeirydd Ffrindiau Pier Garth Bangor: “Rydym yn hynod falch o ba mor bell y mae’r pier wedi dod, ac mae ein parti pen-blwydd blynyddol yn ffordd wych o ddathlu hanes y pier, ei ddyfodol, a’r bobl sy’n ei wneud mor arbennig. Mae’r cyfan yn ymwneud â chymuned, lliw, a chadw’r lle anhygoel hwn yn llawn bywyd.”
Ychwanegodd Dr Martin Hanks, Cyfarwyddwr Dinesig Cyngor Dinas Bangor: “Rydym wrth ein bodd yn dathlu pen-blwydd y Pier fel rhan o flwyddyn 1500 oed Bangor ac edrychwn ymlaen at groesawu’r gymuned i nodi’r achlysur arbennig hwn.”
Beth sydd gan y Pier i’w gynnig:
Ciosg Mynediad: Yn croesawu gwesteion bob dydd 9am–5pm
Caffi'r Pafiliwn: Ar agor bob dydd, yn gweini bwyd a diodydd ffres drwy gydol y flwyddyn
Siop Ffrindiau Pier Garth Bangor: Crefftau a chofroddion lleol, ar agor 7 diwrnod yr wythnos
Strait o Gymru: Bwydydd lleol arbennig, ar agor o ddydd Gwener i ddydd Mawrth
Caffi Whistlestop: Danteithion tymhorol ac offer pysgota crancod
Siop Losin ac Arcêd Traddodiadol: Hel atgofion i blant ac oedolion fel ei gilydd
Oriel Gelf Julie: Y busnes mwyaf hir-sefydlog ar y pier, yn arddangos gwaith celf gwreiddiol
Dim ond £2 yw mynediad i'r digwyddiad pen-blwydd i oedolion a £1 i blant, gyda'r elw'n mynd at barhau i ofalu am y pier a’i ddatblygu.
Mae'r llun yn dangos Pier Garth, Bangor.
Am ragor o wybodaeth cysylltwch â Lyn Parry yng Nghyngor Dinas Bangor ar 01248564168.
Am unrhyw ymholiadau gan y cyfryngau, cysylltwch â Medi Parry-Williams ar 07464097587.
30 Ebrill 2025
Ddoe, daeth y ddinas yn fyw gyda 1,500 o faneri yn cael eu codi ar draws Bangor – gan nodi dechrau swyddogol blwyddyn o ddathliadau i anrhydeddu pen-blwydd 1,500 oed y ddinas! ???
Tan ddiwedd 2025, bydd Bangor yn llawn dop o ddigwyddiadau i ddathlu ein hanes rhyfeddol – o sefydlu mynachlog Sant Deiniol yn 525 OC, i'r gymuned fywiog a chryfach nag erioed sydd gennym heddiw.
Dewch ynghyd i anrhydeddu'r gorffennol, dathlu'r presennol, ac edrych ymlaen at ddyfodol llawn gobaith.
Cynhaliwyd digwyddiad chwaraeon unigryw ddydd Sadwrn, 5ed Ebrill, wrth i Glwb Criced Bangor (Cymru) groesawu eu cymheiriaid o’r un enw o Ogledd Iwerddon mewn gêm griced gyfeillgar, fel rhan o ddathliadau 1500 mlwyddiant ehangach Bangor.
Yn y llun gwelir (o’r chwith i’r dde): Dr Martin Hanks Cyfarwyddwr Dinesig Cyngor Dinas Bangor, Gareth Edwards (Cadeirydd Bangor), Johnny Parker (Capten Gogledd Iwerddon), Cyng Gareth Parry Maer Bangor, Rob Marshall (Capten Cymru), Peter McIlwaine (Cadeirydd Gogledd Iwerddon).
Diwrnod Llawn Hwyl o Griced a Chymuned
Er gwaethaf ychydig o oedi oherwydd i'r fferi oedd yn cludo tîm yr ymwelwyr fynd yn sownd ym Mhorthladd Caergybi, dechreuodd y gêm am 2pm, ac roedd yr hwyliau'n parhau'n uchel ar y cae ac oddi arno.
Bangor Cymru sgoriodd gyntaf gan sgorio cyfanswm trawiadol o 232 am 7 oddi ar 40 pelawd. Gyda Nathaniel Scott a Jamie Grimshaw yn chwarae eu gemau cyntaf ym Mangor, daeth y perfformiadau nodedig gan Nathanael Scott (63 rhediad) a Franco Kasner (34 rhediad). I’r ymwelwyr, Michael Skelly oedd seren y bowlwyr, yn hawlio 3 wiced am 26 rhediad.
Mewn ymateb, roedd Bangor Gogledd Iwerddon i gyd allan am 126 o rediadau mewn 24 pelawd. Sicrhaodd Jamie Grimshaw gyfnod a enillodd y gêm i dîm Cymru, gan gipio 5 wiced am 29 rhediad. Daeth uchafbwyntiau batio Gogledd Iwerddon gan Johnny Parker a Michael Skelly, y ddau yn sgorio 34 rhediad yr un.
Daeth y gêm i ben gyda buddugoliaeth argyhoeddiadol i Gymru Bangor, gan nodi dechrau gwych i’w tymor criced a diwrnod cofiadwy i bawb a gymerodd ran.
Dathlu Cysylltiadau ar draws Môr Iwerddon
Roedd y digwyddiad arbennig hwn yn rhan o ddathliadau parhaus Bangor 1500, a drefnir ar y cyd ag arddangosfa 'Bangor o Gwmpas y Byd’ yn Storiel. Treuliodd tîm Gogledd Iwerddon y penwythnos ym Mangor, Cymru, gan gryfhau ymhellach y berthynas gyfeillgar rhwng y ddau glwb.
Roedd Maer Bangor, y Cynghorydd Gareth Parry, yn bresennol yn y gêm, a chroesawodd y chwaraewyr oedd ar ymweliad a dathlu’r ysbryd o gyfeillgarwch cymunedol a rhyngwladol.
Dywedodd Robbie Marshall, Capten Clwb Bangor (Cymru): “Rydym wedi bod yn awyddus i drefnu’r gêm hon ers sawl blwyddyn, ac rydym wrth ein bodd ei bod wedi digwydd o’r diwedd. Roedd yn gêm wych ac yn ffordd berffaith o gychwyn ein tymor.”
Dywedodd Jonathan Parker, Capten Clwb Bangor (Gogledd Iwerddon): “Mae wedi bod yn brofiad gwych ymweld â Bangor. Chwaraewyd y gêm mewn ysbryd gwych, ac rydym yn edrych ymlaen at groesawu Bangor Cymru i Ogledd Iwerddon y flwyddyn nesaf.”
Uchafbwynt Dathliadau Bangor 1500
Roedd y gêm yn un o nifer o ddigwyddiadau fel rhan o Fangor 1500, sy’n nodi 1,500 o flynyddoedd ers sefydlu'r ddinas. Ochr yn ochr â chriced, mae’r dathliadau’n cynnwys arddangosfeydd hanesyddol, digwyddiadau cymunedol, a pherfformiadau diwylliannol.
Mae arddangosfa Bangor o Gwmpas y Byd yn parhau ar agor yn Storiel, gyda chyfraniadau gan gymunedau Bangor ledled y byd sy’n cynnwys arteffactau newydd yr wythnos hon o Fangor, Maine (UDA).
Roedd y gêm griced hon nid yn unig yn arddangos talent chwaraeon ond hefyd yn amlygu’r cysylltiadau cryf a chynyddol rhwng Bangoriaid byd-eang, gan ddod â phobl ynghyd trwy chwaraeon, diwylliant, a threftadaeth gyffredin.
I gael rhagor o wybodaeth am yr arddangosfa a’r rhaglen lawn o ddigwyddiadau Bangor 1500, ewch i Storiel ac archwiliwch hanes etifeddiaeth barhaus Bangor ar draws y byd. Am restr lawn o ddigwyddiadau ewch i https://bangorcitycouncil.gov.wales/Digwyddiadau
Llun: Conor Cox o Ogledd Iwerddon yn bowlio i chwaraewr newydd Bangor Cymru Jamie Grimshaw.
Llun o dimau Bangor Gogledd Cymru a Bangor Criced Gogledd Iwerddon.
Cydnabyddiaeth llun i Chris Dawson
Am ragor o wybodaeth cysylltwch â Lyn Parry yng Nghyngor Dinas Bangor ar 01248564168.
Am unrhyw ymholiadau gan y cyfryngau, cysylltwch â Medi Parry-Williams ar 07464097587.
24 Ebrill 2025
Mae pedwar man gwyrdd ym Mangor i gael eu trawsnewid fel rhan o ddathliadau pen-blwydd yn 1500 oed y ddinas. Bydd Gerddi'r Beibl, sydd wedi'u lleoli yng nghanol y ddinas, yn cael eu trawsnewid yn sylweddol diolch i ymdrechion Cyngor Dinas Bangor, mewn cydweithrediad â'r Eglwys Gadeiriol. Mae'r gwaith paratoi ar gyfer y gweddnewidiad mawr hwn i'r gerddi tref eiconig a phoblogaidd hyn eisoes wedi dechrau. Dysgwch fwy
Yn y llun gwelir Dr Euryn Roberts o Brifysgol Bangor, y Parchedig Ganon Tracy Jones o Gadeirlan Deiniol Sant, Bangor, a Dr Martin Hanks, Cyfarwyddwr Dinesig Cyngor Dinas Bangor.
Cynhaliodd Cyngor Dinas Bangor seremoni arbennig ddydd Gwener, 28 Chwefror, i nodi cytundeb hanesyddol a lofnodwyd gan Owain Glyndŵr.
Roedd y digwyddiad hwn yn dathlu 620 mlynedd ers y cytundeb hanesyddol, y Cytundeb Tridran, y credir iddo gael ei lofnodi ar 28 Chwefror 1405 yng nghartref Archddiacon Bangor. Gwnaed y cytundeb rhwng Owain Glyndŵr, Edmund Mortimer, a Henry Percy i rannu Cymru a Lloegr yn eu brwydr yn erbyn y Brenin Harri IV.
Cynhaliwyd y seremoni yng nghanol Bangor yn Neuadd y Penrhyn ac roedd arweinwyr lleol, haneswyr, academyddion, ac aelodau o’r gymuned yn bresennol i anrhydeddu gwaddol Owain Glyndwr. Dadorchuddiwyd y plac gan y Parchedig Ganon Tracey Jones, sy'n dangos ymroddiad y ddinas i gadw a rhannu'r elfen bwysig hon o hanes Cymru.
Agorwyd y digwyddiad gyda chroeso cynnes gan y Maer y Cynghorydd Gareth Parry, a soniodd am falchder y Cyngor wrth anrhydeddu’r foment hanesyddol arwyddocaol hon. Pwysleisiodd bwysigrwydd dathlu hanes Cymru a ffigurau fel Owain Glyndŵr , y mae ei weledigaeth yn parhau i ysbrydoli. Ar ôl y dadorchuddio, bu'r mynychwyr yn cymryd rhan mewn trafodaethau, yn rhannu syniadau, ac yn mwynhau lluniaeth wrth fyfyrio ar arwyddocâd hanesyddol yr achlysur.
Uchafbwynt y digwyddiad oedd araith gan Dr. Euryn Roberts o Brifysgol Bangor, arbenigwr ar hanes canoloesol Cymru. Soniodd Dr. Roberts am fywyd hynod Owain Glyndŵr , ei daith ddewr, a'i boblogrwydd parhaol. Nododd weledigaeth Glyndŵr ar gyfer Cymru annibynnol, ei dactegau milwrol, a'i arweinyddiaeth ysbrydoledig. Esboniodd Dr. Roberts sut y bu i'r Cytundeb Tridarn nodi pwynt hollbwysig yn hanes Cymru, gan ddangos awydd Glyndŵr am hunanlywodraeth a'i fwriad i newid tirwedd wleidyddol ei gyfnod.
Bydd y plac yn deyrnged i Owain Glyndŵr, yn sicrhau bod cenedlaethau’r dyfodol yn gallu dysgu am ei gyfraniadau i etifeddiaeth Cymru. Mae’n ein hatgoffa o’i rôl fel arwr cenedlaethol a phwysigrwydd y Cytundeb Tridran wrth lunio hanes Cymru. Dewiswyd lleoliad y plac yn ofalus i adlewyrchu ei arwyddocâd hanesyddol, gan atgoffa ymwelwyr o effaith barhaol Glyndŵr.
Dywedodd y Maer y Cynghorydd Gareth Parry: “Mae’n bwysig ein bod yn cydnabod yr achlysur hwn fel rhan o hanes cyfoethog Bangor.
“Roedd y Cytundeb Tridran yn foment arwyddocaol, ac mae etifeddiaeth Owain Glyndŵr yn parhau i ysbrydoli. Mae’n braf ein bod yn gallu coffáu hyn fel rhan o’r dathliadau 1500, gan sicrhau bod y rhan hollbwysig hon o’n treftadaeth yn cael ei chofio am genedlaethau i ddod.”
Am ragor o wybodaeth cysylltwch â Lyn Parry yng Nghyngor Dinas Bangor ar 01248564168.
Am unrhyw ymholiadau gan y cyfryngau, cysylltwch â Medi Parry-Williams ar 07464097587.
I gael rhagor o wybodaeth am hanes y Cytundeb Tridarn ac etifeddiaeth Owain Glyndŵr, ewch i wefan Owain Glyndŵr. www.owain-glyndwr.wales/tripartite_intentu...
Yn y llun mae Byd Bach Events Cyd-sefydlwyr Ceri Bostock, Dr Martin Hanks o Cyngor Dinas Bangor, Sion Eifion Jones o Adra Tai Cyf a Cyd-sefydlwyr Byd Bach Events Chloe Ellis.
Mae’n bleser mawr gan Byd Bach Events gyhoeddi ei Brosiect Buddiant Cymunedol cyntaf, sef Cystadleuaeth Gwobrau Dawns Cymru, a fydd yn cael ei chynnal ddydd Sul, 6 Ebrill 2025, o 11am yn Nghanolfan Pontio, Bangor.
Mae’r digwyddiad cyffrous hwn yn rhan falch o ddathliadau penblwydd Bangor yn 1500, ac yn tynnu sylw at dreftadaeth ddiwylliannol gyfoethog y ddinas drwy gyfrwng dawns.
Diolch i gefnogaeth hael Cyngor Dinas Bangor, Pontio, ac Adra Tai Cyf, gall Byd Bach Events ddod â’r freuddwyd hir-ddisgwyliedig hon yn fyw, gan gynnig llwyfan anhygoel i hyd at 500 o ddawnswyr ifanc o bob rhan o Gymru i arddangos eu doniau.
Gwahoddir ysgolion a grwpiau dawns i gymryd rhan yn y gystadleuaeth drawiadol hon. Bydd yn ddiwrnod allan gwych i ddisgyblion, eu teuluoedd, athrawon, a ffrindiau. Mae’r digwyddiad yn cynnwys:
Medal i bob plentyn sy’n cymryd rhan
Tlysau i’r rhai sy’n dod yn 1af, 2il, 3ydd a 4ydd
Categorïau ar wahân i ysgolion prif ffrwd ac ysgolion/grwpiau dawns
Gyda llefydd yn gyfyngedig, fe’ch anogir i gofrestru’n gynnar. Gall ysgolion sicrhau eu lle gyda blaendal isel a chofrestru drwy anfon e-bost at bydbachcic@hotmail.com neu anfon neges uniongyrchol.
Gellir cymryd rhan am £10 y dawnsiwr, felly mae hwn yn gyfle fforddiadwy i bobl ifanc brofi’r wefr o berfformio ar lwyfan proffesiynol.
Meddai cyd-sefydlwyr Byd Bach Events Ceri Bostock a Chloe Ellis: “Rydym yn arbennig o falch a diolchgar i allu trefnu’r digwyddiad hwn
“Bu hyn yn freuddwyd gennym es blynyddoedd, ac rydym wrth ein bodd ei fod yn rhan o ddathliadau Bangor 1500. Dim ond dechrau nifer o brosiectau i’r gymuned yw hwn a fydd yn dod â’r celfyddydau a diwylliant i galon ein dinas.
Peidiwch â cholli’r cyfle anhygoel yma i ddathlu dawns, creadigrwydd ac ysbryd cymunedol ym Mangor. Cofrestrwch eich lle erbyn dydd Iau 20 Chwefror!!’’
Dywedodd Dr Martin Hanks, Cyfarwyddwr Cyngor Dinas Bangor, ‘rydym yn hynod o falch o fod yn cefnogi’r digwyddiad gwych yma i ddawnswyr ifanc tra’n creu rhywbeth unigryw i Fangor fel rhan o’r dathliadau 1500 eleni’.
Am ragor o wybodaeth, cysylltwch â:
Byd Bach Events drwy e-bost yn bydbachcic@hotmail.com neu dilynwch y dudalen Facebook: https://fb.me/e/3WMjXQy33
Arddangosfa hunan amddiffyn yn y babell gan Budosai Gwynedd a Mon, gan gynnwys sesiwn blasu i blant o bôb oedran.
Dyddiad: 26 Gorffennaf
Dyddiad: 16 Awst
Lleoliad: Canol Dinas Bangor
Mynediad AM DDIM
Mae Gŵyl Haf Bangor yn ddigwyddiad sy’n sefyll allan — ac eleni, mae’n addo bod y gorau hyd yn hyn.
Am un diwrnod arbennig, bydd canol y ddinas yn dod yn fyw gyda cherddoriaeth, sioeau, stondinau, gweithgareddau i blant, bwyd stryd, reidiau ffair, a digonedd o bethau annisgwyl i godi gwên ar wyneb pawb. O’r prynhawn cynnar tan hwyr y nos, mae’n ŵyl i’r teulu cyfan – a’r rhan fwyaf o’r digwyddiadau yn hollol am ddim.
Mae’n ddiwrnod perffaith i deuluoedd greu atgofion, i rieni ymlacio a mwynhau, ac i gymuned Bangor ddod at ei gilydd mewn awyrgylch llawn llawenydd, sŵn a lliw. P’un ai ydych chi’n chwilio am antur, ysbrydoliaeth neu ychydig o hud – byddwch chi’n dod o hyd iddo yma.
Dewch i ddathlu Bangor. Dewch i greu atgofion. Dewch i fod yn rhan ohono.
Dyddiad: 29 a 30 Awst
Lleoliad: Cadeirlan Bangor
Dyddiad: 11 Medi
Lleoliad: Cadeirlan Bangor
Dyddiad: 14 Medi
Lleoliad: Cadeirlan Bangor
Dyddiad: 4 Hydref
Lleoliad: Cadeirlan Bangor
Dyddiad: 17-18 Hydref
Lleoliad:Pontio a Prif Ysgol Bangor
Dyddiad: 5 Tachwedd
Lleoliad: TBC
Rydym yn falch o gyhoeddi y bod Storiel Amgueddfa Gwynedd mewn partneriaeth gyda Cyngor Dinas Bangor, M Sparc , Y Pethau Bychain , EECO ac Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru yn cyd gweithio i ddarparu cyfres o weithgareddau am ddim ad ddydd Mawrth Mai y 27ain i baratoi ar gyfer THE Herds yn cyrraedd y Deyrnas Unedig ddiwedd mis Mehefin.
Mae THE HERDS yn brosiect uchelgeisiol syn plethu celf cyhoeddus a gweithredu hinsawdd ar raddfa ddigynsail ai gyflwyno mewn ffordd unigryw.
Rhwng Ebrill ac Awst 2025, bydd buchesi cynyddol o anifeiliaid pyped maint bywyd yn ymdrin â dinasoedd ledled Affrica ac Ewrop i ffoi rhag trychineb hinsawdd mewn gwaith celf cyhoeddus ar raddfa na geisiwyd erioed o'r blaen. Bydd miliynau o bobl yn dilyn THE HERDS ar-lein a trwy’r cyfryngau cymdeithasol, ac yn cymryd rhan mewn digwyddiadau a pherfformiadau arbennig yn bersonol ar hyd y llwybr 20,000km, o ganol y Congo i Gylch yr Arctig.
Mae THE HERDS yn uno artistiaid a sefydliadau blaenllaw sydd wedi ymrwymo i yrru newid. Mae lleoliadau allweddol yn cynnwys Kinshasa, Lagos, Dakar, Marrakesh, Casablanca, Madrid, Barcelona, Marseille, Arles, Paris, Fenis, Manceinion, Llundain, Aarhus, Copenhagen, Stockholm, a Trondheim, gan arwain at ddigwyddiad terfynol yng Nghylch yr Arctig.
Wrth i'r Herds deithio trwy'r Deyrnas Unedig rhwng 27 Mehefin a 5ed o Orffennaf gyda'r bywyd trawiadol fel pypedau yn ymddangos yn Llundain a Manceinion. Gan weithio gyda Cronfa Gelf y DU (Art Fund UK) , bydd cyfanswm o 44 o amgueddfeydd ledled Prydain Fawr yn cymryd rhan, gan ddarparu gweithdai a gweithgareddau i godi ymwybyddiaeth ar lefel y DU gyfan a fydd yn ymateb i'r argyfwng hinsawdd ac yn cysylltu cymunedau lleol â chasgliadau amgueddfeydd a'r byd naturiol.
Bydd gan Storiel ddau weithdy am ddim i greu pypedau pryfed ddydd Mawrth y 27ain o Fai mewn pabell wedi'i godi'n arbennig ar Storiel's Lawnt. Gan weithio gyda dylunwyr M Sparc a'r artist Elin Alaw, bydd y gweithdai cyffrous hyn sy'n canolbwyntio ar deuluoedd yn cyfuno gwyddoniaeth a chelf gyda'i gilydd i greu pypedau bywiog.
Yn ogystal â'r gweithdai, bydd gennym stondinau gan gwmni Peirianneg Amgylcheddol EECO i drafod syniadau pryfed fel ffynhonnell protein ar gyfer da byw, tra bydd gan Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru sydd ag arddangosfa yn oriel cymunedol Storiel (Beyond the Boundary: A Case of Garden Escapers (arddangosfa yn rhedeg tan 14.06.2025) weithgareddau o amgylch yr amgueddfa i gymryd rhan ynddynt.
Ariennir y digwyddiad hwn gan Gronfa'r Celfyddydau. Mae tocynnau ar gyfer y digwyddiadau hyn yn rhad ac am ddim a gellir eu hawlio trwy Eventbrite. Croeso cynnes i bawb.
Sesiwn y bore 11.00: www.eventbrite.co.uk/e/the-herds-gweithdy-...
Sesiwn y pnawn 14.00: www.eventbrite.co.uk/e/the-herds-gweithdy-...
